व्यापक विमा आणि तृतीय पक्ष विमा ह्यांच्यातील फरक

भारतात तुमच्या वाहनासाठी योग्य प्रकारच्या विम्याची निवड करणं हे महत्वाचं असतं. कारण तृतीय पक्षाला (तृतीय पक्ष) संरक्षण देणारा कमीत कमी एक मूलभूत विमा असणं आवश्यक असतं. आणि असा एकही विमा नसेल तर त्यामुळे कायद्याचं उल्लंघन होऊ शकतं. शिवाय, कधीकधी ह्यामुळे चालक परवाना (ड्रायविंग लायसेंस) रद्द होऊ शकतो.

एखाद्या दुर्घटनेमुळे, जी मोठी किंवा लहान असू शकते, उद्भवू शकणार्‍या हानी (डॅमेजेस), दंड, नुकसान हयापासून तुमचं रक्षण करण्यासाठी दोन प्रकारच्या कार विमा योजना बाजारात उपलब्ध आहेत. ह्या विमा योजना आहेत – व्यापक (कॉम्प्रिहेन्सिव्ह) कार विमा आणि तृतीय-पक्ष कार विमा. कोणता कार विमा तुमच्या कारला आणि तुम्हाला जास्त अनुरूप आहे हे जाणून घेण्यासाठी, ह्या दोन कार विमा प्रकारांमधला फरक समजून घेण्याचा सल्ला दिला जातो आहे.

व्यापक विमा म्हणजेकाय?

व्यापक कार विमा एक विस्तृत कार विमा योजना आहे जी विमीत (इन्शुअर्ड) वाहनाला तृतीय पक्ष दायित्व आणि त्याच्या स्वतःच्या नुकसानापासून संरक्षण (कव्हर) देते. हे विमापत्र (पॉलिसी) अपघाती नुकसान, मानवनिर्मित आणि नैसर्गिक आपत्ती, आग वगैरेपासून संरक्षण देते. व्यापक कार विमा नेहेमीच्या हप्त्यात (प्रीमियम), तसेच काही ऍड - ऑन कव्हर्स बरोबरही उपलब्ध होऊ शकतो.

अनपेक्षित नैसर्गिक आपत्ती जसं की वादळ, भूकंप, पूर, वगैरेंमध्ये होणार्‍या नुकसानाची हा भरपाई करतो. हा वीमित कारचं मानवनिर्मित आपत्तींपासूनही रक्षण करतो, ज्यात चोरी, अपघात, हल्ला, घरफोडी, आग वगैरेंचा समावेश होतो.

हे संरक्षण आणखी कव्हर्स निवडून वाढवणं शक्य आहे, जसं की इंजिन संरक्षक, अॅक्ससरीज (ऊपकरणे) कव्हर, वैद्यकीय खर्च, झीरो डेप्रिसिएशन (शून्य घसारा) कव्हर, वगैरे. हे कव्हर खूप लोकप्रिय आहे कारण ते संपूर्ण संरक्षण देतं आणि ते विमापत्र धारकाला तणावमुक्त करतं

व्यापक कार विमा योजना विकत घेण्या चे फायदे.

व्यापक कार विमा योजना विमीत वाहनाचा खालील गोष्टींपासून बचाव करते.

• नासधूस
• चोरी
• काचेचे नुकसान जसं की विंड्शील्डचं नुकसान
• पक्षी किंवा प्राण्याने केलेलं नुकसान
• पडत्या वस्तु, क्षेपणास्त्र इत्यादींमुळे झालेले नुकसान.
• आग
• पूर
• नैसर्गिक आपत्ती जसं की वार्‍याचं वादळ, गारांचं वादळ, तुफान, चक्रीवादळ इत्यादींमुळे होणारं नुकसान
• तृतीय पक्ष दायित्व

जर तुमच्या कारचं नुकसान झालं आणि ते रस्त्यावरच्या दुर्घटनेमुळे नसेल तर व्यापक विम्याशिवाय दावा दाखल केला जाऊ शकत नाही

व्यापक कार विमा योजने तील अपवाद

हे आहेत व्यापक कार विमा योजनेच्या कव्हरेजमधून वगळलेले घटक

• झीज आणि वाहनाचे जुने होणे.
• घासारा. (डेप्रिसीएशन)
• यांत्रिक किंवा विद्युत यंत्रबिघाड.
• नळया आणि टायर्सचे नुकसान. अपघातामुळे वाहनाच्या नळया, टायर्स खराब झाल्यास विमा प्रदात्याचं दायित्व एकूण बदली शुल्काच्या ५० टक्यांपर्यंत मर्यादित राहील.
• वैध चालक परवान्याशिवाय चालकाने वाहन चालवल्यामुळे झालेले नुकसान.
• अंमली पदार्थांच्या प्रभावाखाली वाहन चालवल्यामुळे झालेले नुकसान.
• बंडखोरी किंवा आण्विक हल्ला ह्यामुळे झालेली कुठलीही हानी किंवा नुकसान.

तृतीय पक्ष कार विमा योजना

जेंव्हा विमाधारकाची चूक असते तेंव्हा तृतीय पक्षाच्या दुखापतींमुळे उद्भवणार्‍या कायदेशीर दयित्वासाठी तृतीय पक्ष कार विमा योजना कव्हरेज देते. ह्यात विमाधारकाच्या वाहनाने तृतीय पक्षाला किंवा त्याच्या मालमत्तेला केलेली हानी आणि दुखापतींपासून संरक्षण मिळतं. मोटार वाहन अधिनियम, १९८८, नुसार प्रत्येक मोटार वाहन मालकाला भारतात कमीत कमी एक तृतीय पक्ष विमा क्व्हरेज विकत घेणं आवश्यक आहे.

तृतीय पक्ष कार विमा योजना विकत घेण्या चे फायदे

तृतीय पक्ष कार विमा योजना वाहनाच्या मालकाला कुठल्याही कायदेशीर दायित्वासाठी कव्हर देते, ज्यात विमित वाहनाच्या सहभागाने तृतीय पक्षाचा मृत्यू किंवा त्याला शारीरिक इजा किंवा त्यांच्या मालमत्तेचं नुकसान समाविष्ट असतं. मोटार वाहन अधिनियमानुसार तृतीय पक्षाचा दावा“नो फॉल्ट लायेबिलिटी क्लेम्स” ह्या श्रेणीखली दाखल केला जाऊ शकतो ज्यात दावेदारावर हे बंधनकारक नाही की त्याने ज्याच्यामुळे अपघात किंवा “फॉल्ट लायेबिलिटी क्लेम्स” उद्भवले अशा सहभागी वाहनाच्या निष्काळजीपणाचा आरोप करावा किंवा तो सिद्ध करावा.

तृतीय पक्ष कार विमा योजने तले अपवाद

जर एखादा अपघात झालेला असेल तर एखाद्या वाहनाच्या किंवा वाहनातील एखाद्या सामानाच्या झालेल्या नुकसानाच्या खर्चासाठी तृतीय पक्ष कार विमा योजना संरक्षण देत नाही. त्याचबरोबर तुमच्या कारचं किंवा जर तुमच्या सामानाचं नुकसान झालं किंवा ते चोरीला गेलं तर ही योजना कव्हरेज देणार नाही.

व्यापक कार विमा विरुद्ध तृतीयपक्ष कार विमा

कव्हरेज आणि उद्देश ह्यांच्या आधारावर व्यापक आणि तृतीय पक्ष कार विमा एकमेकांपासून भिन्न आहेत. त्यांच्यातील फरक जाणून घेण्याचा उत्तम मार्ग म्हणजे ह्या दोन कार विमा योजनांच्या तुलेनाचा तक्ता.

तृतीय पक्ष कव्हर आणि व्यापक कव्हर मधील फरक

ह्या दोन कार विमा योजनांच्या प्रकारांचे फायदे आणि तोटे अनेक घटकांवर अवलंबून आहेत. हे घटक समजून घेणं महत्वाचं आहे जेणेकरून तुम्ही विश्लेषण, तुलना करू शकता आणि मग योग्य निर्णय घेऊ शकता.

कारचेमूल्य

जर तुमच्या कारचं मूल्य कमी असेल तर तृतीय पक्ष विमा खरेदी करणं योग्य ठरेल, कारण नुकसानीची डागडुजी अगदी सहजपणे करता येईल. व्यापक विमा संरक्षणाचा उच्च प्रिमियम भरण्याच्या तुलनेत दुरुस्तीची बिलं भरणं किफायतशीर असतं.

दुसरीकडे, जर तुमची कार नवी आणि महाग असेल तर व्यापक विमा कव्हरेज खरेदी करण्याची शिफारस केली जाते आहे.

कव्हरेज

अपघातामुळे झालेल्या कोणत्याही तृतीय पक्ष वाहनाच्या नुकसानासाठी आणि कोणत्याही तृतीय पक्ष शारीरिक दुखापतींसाठी तृतीय पक्ष विमा योजना कव्हरेज प्रदान करते. काही विमा प्रदाते आहेत जे तृतीय पक्ष कव्हरेजसाठी थोडं अतिरिक्त शुल्क आकारतात. हे तुमच्या स्वतःच्या वाहनाला झालेल्या नुकसानासाठी कुठलंही कव्हरेज देत नाही.

जर तुम्ही तुमच्या वाहनासाठी कव्हरेज शोधत असाल तर तुम्ही एक व्यापक कार विमा योजना खरेदी केली पाहिजे. ही विस्तृत कव्हरेज देते, कारण ह्यात तृतीय पक्ष दायित्वदेखील समाविष्ट आहे. तृतीय पक्ष योजनेच्या तुलनेत व्यापक योजना महाग आहे, कारण ती विस्तृत कव्हरेज देते.

खर्च

तृतीय पक्ष योजनेच्या तुलनेत व्यापक योजना महाग आहे कारण ती दुखापती, हानी, आणि चोरीसाठी कव्हरेज देते.

पश्चात्ताप करण्यापेक्षा सावध असणं केंव्हाही उत्तम. रस्त्यावर होणारी दुर्घटना दुर्दैवी असते आणि ती एकाच वेळी तुमची बचत धुवून काढू शकते. जेंव्हा अपवाद आणि फायद्याचा मुद्दा येतो तेंव्हा किरकोळ फरक असू शकतात, कारण ते विमाकर्ता ते विमाकर्ता बदलतात. जर तुम्हाला एकाच वेळी मानसिक शांती आणि तुमच्या वाहनासाठी योग्य विमा संरक्षण हवं असेल तर तुम्ही एक व्यापक कार विमा योजना खरेदी केली पाहिजे कारण ती तुमच्या सर्व विमा अपेक्षा पूर्ण करेल.